2024 оны нэгдүгээр сарын 23-24-нд шилжих шөнө Дүнжингаравын уулзвар дээр Дашваанжил газ ХХК-ийн газ тээвэрлэж явсан том тэрэг Nissan Patrol маркийн машинтай мөргөлдсөн. Үүний улмаас тээвэрлэж явсан газ тэр хавиар нэг тарж, дэлбэрэлт болсон билээ. Дэлбэрэлтээс болж яг тухайн үед Онцгой байдлын гурван албан хаагч нас барсан бол тэр үед хүнд болон хүндэвтэр түлэгдсэн 4 хүн хожмоо түлэнхийн шархаа даалгүй амьсгал хураасан билээ.  Амь насаа алдсан хүмүүсээс гадна дэлбэрэлтэд өртсөн 207-р байрныхан одоо хүртэл орох оронгүй, түрээсийн байр, зочид буудал дамжин өдөр хоногийг өнгөрөөж байгаа аж. Мөн 9 хүн хөнгөн, хүнд гэмтэж, 26 иргэнд угаарын хийн хөнгөн зэргийн хордлогын шинж илэрсэн бол 36 тээврийн хэрэгсэл, 4 барилга байгууламж шатаж, 228 иргэн, 15 аж ахуйн нэгж байгууллагын эд хөрөнгөд хохирол учирсан. 

Энэхүү осол болоод яг нэг жилийн хугацаа өнгөрөхөд шийдэгдээгүй олон асуудал байгаагаас гадна энэ ослоос бид сургамж авч нэг ч хууль, журмын заалтад шинэчлэл хийсэнгүй. Төрийн тодорхойгүй энэ байдлын улмаас хамгийн их хохирч буй хүмүүс нь тухайн үед галд шатсан 207-р байрныхан билээ. Тэгвэл энэ үйл явдлаас хойш бидний сургамж авах ёстой байсан ч сургамж аваагүй, шийднэ гэсэн боловч шийдэгдээгүй асуудлуудыг тоймлон хүргэж байна. 

Ослын дүгнэлт бүрэн бүтнээрээ танилцуулагдсангүй

Ослын дүгнэлтийг урьдчилсан байдлаар газ тээвэрлэж явсан автомашин тойрог дээр хөдөлгөөн үйлдэх явцдаа зай анзаарахгүйгээр давхар хий эргэж, суудлын автомашинтай мөргөлдсөнөөр ёмкость их хэмжээний галын шаталт үүсэж дэлбэрсэн гэж гарсан. Ослын эцсийн дүгнэлт өнгөрсөн оны дөрөвдүгээр сарын дундуур гарна гэж Шадар сайд С.Амарсайхан мэдэгдэж байсан. Гэвч уг дүгнэлт олон нийтийн дунд танилцуулагдсангүй. Дүгнэлт хэрэгт хамаарал бүхий хүмүүст танилцуулагдсан бөгөөд 207-р байрны оршин суугчид дарга нарын хэлээд байгаа шиг дүгнэлт гараагүй, өөр байсан гэдгийг мэдэгдэж хэвлэлийн хурал хийж байсан юм.

Олон нийтийн хувьд ослын гол буруутанг Дашваанжил газ ХХК-ийн жолооч болон тус компанийн тээврийн аюулгүй байдлын асуудалтай холбоотой гэж үзэж байгаа. Гэхдээ энэхүү ослын дүгнэлт бүрэн танилцуулагдаагүйгээс болж яг хэн нь жинхэнэ буруутан бэ, том оврын тэрэгтэй мөргөлдсөн Nissan Patrol-ийн жолоочид буруу байсан уу, яавал тийм буруу үйлдэл хийхгүй байх вэ гэх мэдээллийг баттай авч чадахгүй байна. 

Даатгалын компаниуд 1.9 тэрбумаа барагдуулсан уу?

Тухайн үед осолтой холбоотой 

• Ипотекийн даатгалтай иргэдээс 23 дуудлага даатгалын компаниудад ирсэн бол 
• Тээврийн хэрэгслийн даатгалтай 6 хувь хүн, 2 хуулийн этгээдээс, 
• Байгууллагын хариуцлагын даатгалтай нэг хуулийн этгээдээс, 
• Жолоочийн хариуцлагын албан журмын даатгалтай нэг иргэнээс ,
• Бусад даатгалтай 3 хувь хүн, 2 хуулийн этгээдээс дуудлага ирж, хохирлын нэхэмжлэлээ гаргажээ.

Нийтдээ 32 хувь хүн, 4 хуулийн этгээд 1.9 тэрбум төгрөгийг энэ үеэр нэхэмжилсэн байдаг. Тухайн үед Монголын даатгалын холбооноос мэдээлснээр энэхүү нэхэмжлэлийн 32.7 сая төгрөгийг хангасан байна. Харин үлдэгдэл нөхөн төлбөрийг судалж байгаа гэсэн мэдээллийг өгсөн бөгөөд одоо хүртэл яг яасан нь тодорхой бус байгаа юм. 

Амь хохирогчдын ар гэр ямар ч нөхөн төлбөр авсангүй

Ослоор нийтдээ 7 хүн нас барсны 3 нь онцгой байдлын алба хаагч, 4 нь энгийн иргэн байсан. Нас барсан Онцгой байдлын 3 алба хаагчийн гэр бүлд Засгийн газраас Буянт-Ухаа хороололд тус бүр гурван өрөө байр, амь насны даатгалд тус бүр 50 сая төгрөг өгнө хэмээн мэдэгдсэн. Харин нас барсан 4 иргэний ар гэрт ямар нэг нөхөн төлбөр өгсөнгүй. Энэ дөрвөн хүн албан үүргээ гүйцэтгэж яваагүй, гал тавиагүй. Тухайн үед эмчилгээнд нь зориулж 10 сая төгрөг өгсөн гэх мэдээлэл байсан юм. 

Онцгой байдлын алба хаагчдын ажиллах дүрэм төдийлөн өөрчлөгдсөнгүй

Засгийн газрын тогтоолын дагуу осол гарсны дараа буюу 2024 оны дөрөвдүгээр сард Онцгой байдлын алба хаагчдын баримтлан ажилладаг “Гал түймэр унтраах дүрэм”-ийг шинэчилсэн байна. Гэвч шинэчлэхдээ газ тархсан үед, газын дэлбэрэлтийн үед яах вэ гэдэг заавар зааварчилгаа дутмаг байгаа юм. Харин ой хээрийн түймрийн асуудлыг энэхүү дүрэмд тодорхой тусгасан байна.

207-р байрныхан орох оронгүй хэвээр байна

Ослын үед шатсан 207-р байрныхан гэр оронгүй болж нэг жилийн турш түрээсийн байр, зочид буудлаар амьдарч байна. Тухайн үед байранд амьдарч байсан иргэд гэрээсээ яг өмссөн хувцастайгаа гарсан бөгөөд түүнээс хойш амьдралын чанар муудаж, их зутарч байгаа аж. 207 дугаар байрны хохирсон айл өрхүүд иргэдэд өгөх түрээсийн  төлбөрийн зардалд өнөөдрийн байдлаар 3.8 тэрбум төгрөгийг зарцуулжээ. Цаашид барилга баригдах хүртэл иргэдэд түрээсийн төлбөрийг зохих хугацаанд нь олгоно гэж нийслэлийн хөрөнгө оруулалтын газар мэдэгдсэн. 

Дэлбэрэлтэд өртсөн 207 дугаар байрны ашиглалтыг хориглож, дүгнэлтийг НХШГ-ын улсын байцаагчид гаргасан. Дүгнэлтэд үндэслээд нийслэлийн Засаг даргын 2024 оны арванхоёрдугаар сарын 2-ны өдрийн захирамж гарсан. Уг захирамжаар 207 дугаар байрыг буулгаж, шинээр барихаар болсон ч одоо хүртэл ажил эхлээгүй байна.

Иргэд шүүхийн шийдвэрт найдлага тавьж байна

Уг хэрэгт хоёр хүнийг яллагдагчаар татан, шүүхэд шилжүүлээд байгаа билээ. Тэднийг Эрүүгийн хуулийн,

• 10.6 дугаар зүйлийн 2 /Хүний амь насыг болгоомжгүйгээр хохироох/ 
• 11.3 дугаар зүйлийн 2 /Хүний эрүүл мэндэд хүнд хохирол болгоомжгүйгээр учруулах/ 
• 11.5 дугаар зүйлийн 1 /Хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол болгоомжгүйгээр учруулах/ зүйл ангиар буруутгаж буй юм. 

Иргэдийн хувьд энэ их эд хөрөнгийн болон сэтгэл санааны хохирлыг шүүхийн шийдвэр нэг тийш нь болгож өгөх байх гэх итгэл тавин хүлээж байна.

Иргэд ийм осолд бэлтгэлгүй хэвээр байна

Дүнжингаравын дэлбэрэлт шиг ийм осол дахин гарахгүй гэх баталгаа байхгүй. Гэвч нийт иргэдийн дунд газтай хэрхэн харьцах талаарх мэдлэг мэдээлэл сул байна. Жишээлбэл, уг дэлбэрэлтээс хойш ахуйн газ дэлбэрсэн жижиг хэмжээний ослууд гарсаар байгаа юм. 2024 оны есдүгээр сард гэхэд нэгэн орон сууцны дөрөвдүгээр давхарт жижиг газан зууханд хоол хийгээд, түүнийгээ унтраалгүй гарсан нь жижиг дэлбэрэлтийн шалтгаан болжээ.